125
υἱόν, οἷα τοῦ κατά δικαιοσύνην καρποῦ στειρεύουσα. Καί ἔστι πρῶτος νόμος, ὁ τῷ παραδείσῳ δοθείς τῷ Ἀδάμ· δεύτερος, ὁ τῷ αὐτῷ μετά τόν παράδεισον δεδομένος ἐν ἐπιτιμίου τάξει· τρίτος, ὁ κατά τήν κιβωτόν τῷ Νῶε δοθείς· τέταρτος, ὁ τῆς περιτομῆς τῷ Ἀβραάμ· πέμπτος, ὁ τῷ αὐτῷ περί τῆς προσαγωγῆς τοῦ Ἰσαάκ· ἕκτος, ὁ κατά Μωσέα· καί ἕβδομος, ὁ τῆς προαγορευτικῆς χάριτος, ἤγουν προφητικῆς ἐπιπνοίας. Τῷ γάρ Εὐαγγελίῳ οὔπω ἦν διά τῆς πίστεως ἁρμοσθεῖσα πρός συμβίωσιν ἡ φύσις, ἀνδρί εἰς πάντας τούς αἰῶνας διαμένοντι.
Τούτους οὖν προβάλλονται διαπαντός τῷ ἐν ἡμῖν λόγῳ διά τῶν λογισμῶν οἱ δαίμονες, εὐλογοφανῶς ἐκ τῶν γεγραμμένων καταγωνιζόμενοι τῆς πίστεως, καί διαποροῦντες ὡς εἴπερ νεκρῶν ἀνάστασίς ἐστι, καί ἕτερόν τι εἶδος ζωῆς, μετά τήν παροῦσαν ἐκδέχεσθαι δεῖ· κατά ποῖον νόμον τῶν ἀπό τοῦ αἰῶνος δοθέντων πολιτεύσηται τῶν ἀνθρώπων ἡ φύσις; ἵνα καθ᾿ ἕνα τῶν εἰρημένων εἰ φῶμεν, ἐπαγάγωσι φάσκοντες· Οὐκοῦν ματαία καί ἀνωφελής ἔσται πάλιν ἡ τῶν ἀνθρώπων ζωή, τῶν πρωτέρων μή ἀπηλλαγμένη κακῶν· εἴπερ ἐπί τοῖς αὐτοῖς πάλιν ἡ φύσις ἐρεσχελισθήσεται πράγμασιν· ὅπερ τόν αὐτοματισμόν εἰσάγει σαφῶς, καί τῶν ὄντων ἐκβάλλει τήν Πρόνοιαν. Ἀλλ᾿ ὁ Κύριος καί σωτήριος Λόγος, ἀποφιμοῖ τούς τοιούτους δαίμονάς τε καί λογισμούς, ἡ κατά τό Εὐαγγέλιον ἐσύστερον φανησομένην τῆς φύσεως ἀφθαρσίαν ὑποφαίνων, καί κατ᾿ οὐδένα τῶν προλαβόντων νόμων πολιτευσομένη δεικνύς τήν ἀνθρώπου φύσιν, θεωθεῖσαν ἤδη καί ἁρμοσθεῖσαν διά τοῦ Πνεύματος (392) αὐτῷ τῷ Λόγῳ καί Θεῷ, παρ᾿ οὗ, καί εἰς ὅν τοῦ εἶναι τήν ἀρχήν, καί τό τέλος εἴληφέ τε καί λήψεται.
Εἰ δέ καί τάς ἑπτά χιλιάδας τῶν ἐτῶν, ἤγουν αἰώνας λαμβάνῃ τις εἶναι τούς ἄνδρας, οἷς συνεγένετο τῶν ἀνθρώπων ἡ φύσις, οὐκ ἄνευ λόγου καί τῆς δεούσης λήψεται θεωρίας τόν τόπον· ὧν οὐδενός τούτων ἔσται γυνή κατά τήν μέλλουσαν ζωήν ἡ φύσις, ὡς τῆς χρονικῆς τέλος λαβούσης φύσεως· καί ὀγδόου ἀνδρός, τοῦ ἀτελευτήτου καί πέρας οὐκ ἔχοντος, αὐτήν παραλαβόντος αἰῶνος.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΛΘ΄ .
Τίνες αἱ τρεῖς ἡμέραι, ἅς προσμένουσι τῷ Κυρίῳ ἐν τῇ ἐρήμῳ; Ἀπόκρισις. Ἡ ἔρημος ἐστιν ἡ φύσις τῶν ἀνθρώπων, ἤ ὁ κόσμος οὗτος, ἐν ᾧ προσμένουσι τῷ
λόγῳ τῆς ἀρετῆς καί τῆς γνώσεως, οἱ διά τῆς πίστεως καί τῆς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν ἐλπίδος κακοπαθοῦντες· αἱ δέ τρεῖς ἡμέραι εἰσί, καθ᾿ ἕνα τρόπον τῆς ἐπ᾿ αὐταῖς θεωρίας, αἱ τρεῖς δυνάμεις τῆς ψυχῆς, καθ᾿ ἅς προσμένουσι τῷ θείῳ λόγῳ τῆς ἀρετῆς καί τῆς γνώσεως· τῇ μέν ζητοῦντες, τῇ δέ ποθοῦντες, τῇ δέ ὑπεραγωνιζόμενοι, δέχονται τροφήν ἄφθαρτον, καί τόν νοῦν πιαίνουσαν, τήν γνῶσιν τῶν γεγονότων.
Καθ᾿ ἕτερον δέ τρόπον, τούς τρεῖς γενικωτέρους νόμους αἱ τρεῖς ἡμέραι σημαίνουσι· τόν γραπτόν φημι, καί τόν φυσικόν, καί τόν πνευματικόν, ἤτοι τόν τῆς χάριτος. Πᾶς γάρ νόμος οἰκείως ἑαυτῷ φωτός ἔχων δημιουργόν τόν τῆς δικαιοσύνης Ἥλιον. Ὡς γάρ ἡλίου χωρίς ἡμέραν γενέσθαι παντελῶς ἀμήχανον· οὕτω δίχα τῆς οὐσιώδους καί ὑφεστώσης σοφίας, νόμος εἶναι δικαιοσύνης οὐ δύναται, τῆς ἐν ἑκάστῳ νόμῳ τήν οἰκείαν ποιουμένης ἀνατολήν, καί τούς νοερούς τῶν ψυχῶν ὀφθαλμούς νοητοῦ φωτός ἐμπιπλώσης. Ὅπερ εἰδώς ὁ ∆αβίδ ὁ μακάριός φησι· Λύχνος τοῖς ποσί μου ὁ νόμος σου, καί φῶς ταῖς τρίβοις μου· λύχνος τόν γραπτόν καλέσας νόμον, ὡς τεχνικῶς τοῖς τῶν σωματικῶν συμβόλων, αἰνιγμάτων τε καί τύπων διαφόροις συνθήμασι, τό καυστικόν φῶς τῆς τῶν παθῶν μοχθηρίας